Aangesproken wegens een inbreuk op auteursrecht: welke boete is redelijk?

Afhankelijk van het formaat, naamsvermelding, verspreiding en duur van de inbreuk kan een fotograaf honderden tot duizenden euro vergoeding vorderen voor een inbreuk. Maar wat is redelijk?

Om te beginnen met de boete: strikt genomen is er geen sprake van een boete, want die kan alleen in het strafrecht of bestuursrecht worden opgelegd, of indien u in een overeenkomst sloot waarin dat is bepaald. Wel voelt het alsof een boete word opgelegd. U wordt immers geconfronteerd met een vordering die u niet zag aankomen. Maar het gaat wel om een vergoeding voor de schade die de maker stelt te hebben geleden.

Het is verleidelijk,en ook kinderlijk eenvoudig, om uw website op te leuken met foto´s die u vindt op het internet. Maar in veel gevallen betreft het een foto waarop auteursrechten rust. Of eenvoudiger gezegd, u moet toestemming hebben van de maker van de foto om die te gebruiken. Het maakt daarbij niet uit of u de foto op uw persoonlijke website plaatst die u als hobby hebt ingericht voor uw zangvereniging, of dat u een commerciële website hebt waarop u spullen ter verkoop aanbiedt.

Een maker, bijvoorbeeld de fotograaf zelf, kan u nu om een schadevergoeding vragen voor dat gebruik. In de meeste gevallen wordt u dan benaderd door een brancheorganisatie of een advocatenkantoor die voor meerdere rechthebbenden het internet doorzoekt naar inbreukmakende publicaties, en daarvoor systematisch vergoedingen voor vraagt.

In bijna alle gevallen wordt u geconfronteerd met een schikkingsvoorstel. Dit schikkingsbedrag is zonder uitzondering zo hoog dat u zich terecht zult afvragen of dat bedrag wel redelijk is. Met andere woorden, hoe komt een dergelijk bedrag tot stand? Volgens de wet wordt een schadevergoeding bepaald aan de hand van diverse factoren zodanig dat de fotograaf in dezelfde positie is indien er wel om toestemming was gevraagd. Een eerste factor die dus een rol speelt is de voorwaarde voor het verlenen van die toestemming: in de meeste gevallen vraagt een fotograaf om een vaste vergoeding. De toestemming is dan een licentie, een gebruiksrecht.

Van te voren is niet duidelijk welke licentievergoeding geldt, maar men kan een vergelijking maken met vergoedingen die met in het algemeen pleegt te vragen voor het gebruik van de foto. Volgens vaste rechtspraak kan daar nog iets worden bijgeteld voor eventuele reputatieschade en voor de kosten van de opsporing en vaststelling van de inbreuk.

De eerste reactie is die van verzet, en niet betalen, maar dat helpt vaak niet, omdat juristen die dergelijke inbreuken behandelen vaak dreigen om de zaak voor te leggen aan de rechter. De kosten kunnen dan behoorlijk oplopen.

De eerste actie die u kunt nemen is het vaststellen of werkelijk inbreuk is gemaakt. Is er werkelijk sprake van een foto waarop auteursrecht rust?

Om dat vast te stellen kunt u zelf onderzoek doen. Indien het gaat om een rechtenvrije foto, om een foto die onder voorwaarde vrij ter beschikking is gesteld door de maker (creative commons) of een foto zonder enige creativiteit, zoals een packshot, dan kan de vordering onterecht zijn. Zekerheid is er dan echter nog niet. Er bestaat immers geen beeldbank waarmee men met zekerheid kan vaststellen of op een foto auteursrechten rust.

In de meeste gevallen valt er nog wel te onderhandelen met de fotograaf of de jurist die u aanspreekt. Er is sprake van een businessmodel dat de hoogste opbrengst genereert indien een vergoeding wordt verkregen zonder het voeren van een dure procedure. Dit brengt mee dat men in de meeste gevallen bereid is water bij de wijn te doen. Niets betalen is echter vaak geen optie. De kans is immers groot dat u de procedure verliest, en dat u daarmee ook het risico loopt op een hoge proceskostenveroordeling, die soms een veelvoud kan zijn van het schikkingsvoorstel. Het maakt daarbij weinig uit welk oogmerk u hebt gehad met het plaatsen van de foto, commercieel of als hobby.

De wet bepaalt bovendien dat voor procedure die gaan om een bescherming van intellectuele eigendomsrechten, zoals het auteursrecht, een volledige proceskostenvergoeding kan worden gevorderd. Die kan enkele duizenden euro`s bedragen, hoewel in een enkel geval rechters slechts enkele honderden euro toekennen. De rechter is dat in beginsel vrij in. De meeste rechtbanken hanteren voor de proceskosten een staffel, de zogenaamde indicatietarieven.

Hoe hoog uiteindelijk het bedrag is dat een redelijk vergoeding voor de maker inhoud valt van te voren moeilijk in te schatten. Voor bijzondere foto`s met een actuele nieuwswaarde of die van een unieke creativiteit getuigen kan een fotograaf vele duizenden euro´s vragen. Voor de meeste  foto’s worden doorgaans – afhankelijk van het formaat, of er naamsvermelding was, de mate waarin de foto via internet al is verspreid, en hoe lang de foto reeds is gebruikt – een vergoeding van enkele tientjes tot een paar honderd euro gerekend. Daarnaast rekent men (net als de rechter vaak toewijst) met een opslag van circa 25% procenten wegens aantasting van exclusiviteit, en de redelijke opsporingskosten. Het aldus berekende bedrag kan na onderhandeling nog omlaag; door akkoord te gaan met een lagere vergoeding vermijdt de maker dat er geprocedeerd moet worden. Hoewel hij een forse proceskostenveroordeling kan bedingen, loopt hij dan toch het risico dat de rechter zijn vordering voor een veel lager bedrag toewijst. Zijn kosten voor de rechtsbijstand  blijven echter gelijkt, en dus is zijn opbrengst navenant lager. Dat risico sluit hij uit door een regeling te treffen.

Sommige voorstellen rekenen echter met een opslag van 100% of meer wegens aantasting van exclusiviteit, een extra bedrag wegens reputatieschade en schade voor opsporing en juridische bijstand. In zo´n geval is het nuttig om te onderhandelen. Voor meer informatie kunt u bellen met 0900-0600, met 0900-advocaten of een vraag stellen via de website.

Uw foto zonder toestemming gebruikt in publicatie: Inbreuk op auteursrecht

Een beroepsfotograaf heeft als eerste het recht zijn creaties te exploiteren, door betaling te vragen voor toestemming tot publicatie. Wat te doen bij een publicatie waarvoor toestemming ontbreekt, en dus schade veroorzaakt?

Een fotograaf is de maker en eigenaar van zijn foto, en heeft het recht die te exploiteren. Een foto op internet is echter eenvoudig te kopiëren door iedereen en te gebruiken op een eigen website. De schade voor de maker behoeft geen uitleg.

De maker van de foto lijkt machteloos tegen dergelijke inbreuk, maar niets is minder waar. De auteurswet geeft de maker de mogelijkheid om daar tegen op te treden. Inmiddels komt dit zo vaak voor dat tal van professionals, meestal juristen zich hebben toegelegd op deze soort van schade.

Vaststelling van het gebruik

Allereerst dient de het gebruik te worden vastgesteld. Dit kan door het maken van een opname of een afdruk van de pagina met de foto. Belangrijk is dat daarop de datum en website te zien zijn. Een andere mogelijkheid is natuurlijk een afdruk van de way-back machine op het internet-archive.

Vaststelling van het ontbreken van de toestemming

Vervolgens dient te worden vastgesteld of de gebruiker niet via een derde wel toestemming kreeg voor het gebruik. Als de werkgever van de maker die toestemming gaf, of indien licenties zijn vertrekt via een package deal, is er toestemming verleend. Het kan ook zijn dat de publicatie is `gelinked´, dat wil zeggen Dat deze slechts via een link van andere website zichtbaar is. Aldus wordt vastgesteld of er gebruik is en of de toestemming ontbreekt.

Vaststelling van de schade

Indien het gebruik en de inbreuk vaststaan kan de schade worden begroot. Die schade bestaat in de meeste gevallen uit de inkomsten die men kan bedingen voor publicatie van de foto. Schade kan echter ook bestaan in gemis aan publiciteit die publicatie zonder naamsvermelding meebrengt. Ook kan schade bestaan in gemis aan extra exploitatiemogelijkheden. Indien een foto al wijdt verspreid wordt is men minder bereid een goede prijs te betalen. Ook kan reputatieschade ontstaan door manipulatie of door gebruik in publicaties waarmee men niet geassocieerd wil worden. De schade kan op die wijze oplopen tot een veelvoud van de normaal verwachte vergoeding voor de publicatie van een foto. Naast de schade die men vordert vraagt men ook het staken van de publicatie. De foto dient verwijderd te worden. Gaat het om drukwerk, dan kan men vorderen dat de gehele oplage waarin de publicatie voorkomt wordt vernietigd.

Schikken of procederen?

Het is niet in alle gevallen verstandig om direct de inbreukmaker voor de rechter te slepen. Een schikking is goedkoper en sneller, en heeft geen procesrisico. Op het internet zijn diverse voorbeelden te vinden van een brief waarin men een schikkingsvoorstel kan doen. Basisprincipe bij een schikking is dat slechts een redelijk deel van de totale schade wordt gevraagd. Partijen kunnen goedkoop hun geschil onderling oplossen, en vermijden de hoge proceskosten. Dit weegt op tegen de lagere opbrengst.

Kosten van een procedure

Komt er geen schikking tot stand, dan kunt u de vordering voorleggen aan de rechter. Kan men geen beroep doen op een rechtsbijstandverzekering dan dient rekening te worden gehouden met juridische kosten. Bent u aangesloten bij een brancheorganisatie dan is het verstandig de zaak aan hen voor te leggen.

Vergoeding voor proceskosten

De kosten van een procedure zijn in het algemeen hoog, en wegen soms niet op tegen de schade die men leed. Dit komt omdat de wet in Nederland in procesrecht slechts een gemaximeerde proceskostenveroordeling kent. In het auteursrecht, en in alle zaken betreffende intellectuele eigendom, geeft de wet echter een uitzondering. In beginsel kunnen all juridische kosten worden teruggevorderd van de inbreukmaker. Ook hier heeft de rechtspraak weer een systeem ontwikkeld waarbij die kosten worden gematigd aan de hand van de complexiteit van de procedure. Men dient er dus rekening mee te houden dat ook hier niet alle proceskosten kunnen worden teruggewonnen.

Incassorisico en schadeverhaal

Een belangrijke factor waarmee men nog rekening dient te houden, maar die vaak over het hoofd wordt gezien, is het incassorisico: een toewijzing van de schadevordering, en een forse proceskostenveroordeling daar boven, is natuurlijk mooi, maar als de inbreukmaker failliet gaat of met de noorderzon verdwijnt schiet men weinig op. Dan blijft men wel zitten met de advocaatkosten, en heeft men nog steeds geen vergoeding van de schade!

De advocaat zal in voorkomend geval eerst onderzoeken of verhaal ook daadwerkelijk mogelijk is. Zo nodig zal hij tijdig, voorafgaande aan een procedure, zekerheid moeten krijgen voor verhaal door een conservatoir beslag.

Voor meer informatie omtrent uw auteursrechten, een geconstateerde inbreuk, schadeberekening en verhaal, kunt u bellen met 0900-0600, met 0900-advocaten of een email zenden aan advocaten.nl.

Zaak rond auteursrechten selfie van aap past in trend

Het doel lijkt bizar: een makaak-aap eigenaar maken van foto’s die hij zelf had genomen met de camera van een natuurfotograaf. Maar volgens Janneke Vink, deskundige op het gebied van dierenrecht, steekt er meer achter de rechtszaak over ‘selfie-aap’ Naruto.

De jarenlange juridische strijd was aangespannen door de dierenrechtenorganisatie PETA. “Het lijkt erop dat die de rechter probeerde te verleiden deze makaak impliciet te erkennen als rechtspersoon”, zegt de promovendus aan de Universiteit Leiden. Het zou een juridische aardverschuiving veroorzaken. Want een rechtspersoon mag je niet zonder oordeel van een rechter zomaar tegen zijn wil gevangen houden.

Het resultaat was minder baanbrekend: een schikking. Natuurfotograaf David Slater doneert een kwart van de toekomstige opbrengsten van de foto’s aan liefdadigheidsprojecten voor de bedreigde apensoort in Indonesië. Aap Naruto vist achter het net voor de auteursrechten.

Weinig sympathie

Vink denkt dat het niet de meest strategische zaak was om dierenrechten mee af te dwingen. Een aap die al twintig jaar zit opgesloten, kan volgens haar op meer steun rekenen. Maar Naruto leeft vrij in de jungle van Indonesië. “Dit kan zo ongeveer op de minste sympathie rekenen van het publiek. Dierenrechtenorganisatie PETA is er zelfs nog goed vanaf gekomen: ze hebben wel die 25 procent binnengehaald.”

PETA zegt dat de rechtszaak een discussie heeft aangezwengeld. “Naruto’s zaak laat zien dat de strijd om dierenrechten diep geworteld is in ons rechtssysteem”, staat op de website.

Chimpansees en olifanten

Volgens Vink is de zaak onderdeel van een bredere trend om dierenrechten af te dwingen via de rechter. Het Amerikaans/Britse rechtssysteem biedt namelijk voldoende handvatten voor deze juridische strijd. Vink verwijst naar het Nonhuman Rights Project in de VS. Dierenactivisten proberen via rechtszaken mensenrechten af te dwingen voor dieren in gevangenschap. “Dat loopt sinds 2013 voor een aantal chimpansees en binnenkort ook voor een olifant.”

Chimpansee Tommy kreeg in 2014 geen ‘mensenrechten’van het Hooggerechtshof in New York. Het hoger beroep loopt nog. “Ik denk dat ze juridisch gezien een sterke zaak hebben”, zegt de onderzoekster. “Het enige wat men aan moet tonen, is dat chimpansees ook rechtspersonen kunnen zijn.”

En in Nederland? In ons rechtssysteem zal zoiets niet snel gebeuren, denkt Vink. Rechters in de VS hebben volgens haar meer macht om zelf invulling te geven aan de wet. “Onze rechters zullen niet zo creatief zijn.”

Bron: nos                                                     

Brussel wil auteursrecht drastisch wijzigen

Het dagelijks bestuur van de EU heeft een voorstel opgesteld waarbij internetpartijen moeten controleren of gebruikers geen materiaal op hun websites zetten waarop auteursrecht berust. Zo kunnen musici meer verdienen aan hun muziek op YouTube en Facebook.

`Het creëren van content is geen hobby, het is een beroep`, zo stelde Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker woensdag in een toespraak voor het Europees Parlement. Het nog onduidelijk of dit voorstel wordt goedgekeurd. De komende maanden zal er debat over worden gevoerd en moeten het Europees Parlement en de lidstaten er een oordeel over vellen. De Europese Commissie hoopt op instemming in 2017.

Critici vinden echter dat Brussel vooral de dominantie van Amerikaanse technologiebedrijven aanpakt en zijn het niet eens met de plannen. Amerikaanse technologiebedrijven beschuldigen de Europese Commissie van regelzucht en vinden dat die een goed ondernemersklimaat in Europa hindert. Volgens Google zullen de nieuwe voorstellen het moeilijker maken om content te delen. De Europese Commissie laat weten zich niet specifiek op het aanpakken van Amerikaanse bedrijven te richten, maar benadrukt dat de regels ook gelden voor Europese platformen.

Bron: Profnews

Fleurop wint rechtszaak om Adwords

Bloemist TopBloemen mag zichzelf niet langer online etaleren door via Google Adwords mee te liften op de bekende merknaam van marktleider Fleurop. Dat heeft de rechtbank in Den Haag deze week beslist.

Concurrenten bieden bij Google Adwords structureel op de naam Fleurop zodat hun bedrijf bovenaan verschijnt als consumenten het woord ‘Fleurop’ intoetsen in Google. Topbloemen maakt echter nergens duidelijk dat zij niet tot het netwerk van Fleurop bloemisten behoort.

“Niet alleen drijft zij de prijs van Adwords advertenties op en kost het ons orders, maar Topbloemen zorgt volgens de rechter bovendien voor verwarring”, aldus Jeroen de Zwart, algemeen directeur van Fleurop. “We konden de naam Fleurop overal beschermen. Echter op internet was ons merk tot nu toe vogelvrij. De rechter geeft Fleurop nu een stuk bescherming terug.”

Mkb’er moet juridische zaken beter regelen

Zeker 82% van de bedrijven, en dan met name in het mkb, heeft juridisch gezien z’n zaken niet op orde. Domeinnamen, handelsnamen en merknamen zijn vaak niet juist geregistreerd of gestructureerd en veel bedrijven hebben hun intellectueel eigendom niet goed afgeschermd.

Dit blijkt uit onderzoek van LegalMatters.com.
Zo blijken veel bedrijven bijvoorbeeld hun domeinnaam niet te hebben geregistreerd op de juiste persoon. Soms staat deze nog op naam van de oprichter of op de naam van degene die de website heeft gemaakt.

Risico

Met name jonge bedrijven vergeten vaak hun intellectueel eigendom over te dragen, wanneer ze van eenmanszaak in een bv veranderen. ,,Dit is een groot risico als er claims plaatsvinden, omdat je dan privé aansprakelijk wordt gesteld’’, aldus Piet-Hein Boekel, van LegalMatters.com. Domeinnamen kunnen beter worden overgedragen naar een aparte holding of bv waar geen risico in zit. Mocht er sprake zijn van een faillissement, dan blijven de domeinnamen en intellectuele eigendomsrechten buiten schot.

Ervandoor

Bij bijna de helft van de bedrijven is de merknaam niet geregistreerd. Ook bij handelsnamen is dit vaak het geval en zonder merkregistratie is een merk niet beschermd. Boelen: ,,We zien dat er steeds vaker ‘trademark grabbers’ actief zijn in Europa, zoals dat vroeger ging met domeinnamen. De kans bestaat dan dat iemand anders er met je merk vandoor gaat.” Dit is niet alleen zonde van alle tijd en geld voor de marketing die erin is gaan zitten, ook is een merk geld waard.

bron: de telegraaf