De partneralimentatie, de plicht tot het onderhouden van de ex-partner, kan in principe maar op vier manieren eindigen:

• bij de dood van de betalende persoon of
• wanneer de maximaal door de rechter vastgestelde duur van de alimentatietermijn is afgelopen
• wanneer de alimentatiegerechtigde gaat samenleven met een nieuwe partner of
• de alimentatiegerechtigde zelf in het levensonderhoud kan voorzien.

Ook wanneer de alimentatie gerechtigde zelf opnieuw gaat samenleven met een nieuwe partner, kan er iets veranderen in de betaling van partneralimentatie. Dit is bijvoorbeeld het geval als de gerechtigde tot alimentatie trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of als de gerechtigde gaat samenleven “als ware hij of zij gehuwd.”. Dit beginsel staat in art. 1:160 van ons Burgerlijk Wetboek. In dit geval eindigt de plicht tot alimentatie van rechtswege. Met andere woorden: de alimentatie plicht  stopt vanzelf zodra de gerechtigde opnieuw gaat samenleven.        ▲

Is er inderdaad sprake van ‘opnieuw gaan samen leven’ met een n ieuwe partner, dan is de gerechtigde tot alimentatie definitief zijn of haar recht op alimentatie kwijt. Ook wanneer de nieuwe relatie weer wordt verbroken, is de alimentatieplichtige niet verplicht om opnieuw alimentatie te gaan betalen. Dat is logisch, aangezien de gerechtigde tot alimentatie nu kan worden onderhouden door zijn of haar nieuwe partner. Sterker nog: bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap ontstaat er weer opnieuw een onderhoudsplicht voor de partners. Voor samenlevers die niet getrouwd zijn geldt dat natuurlijk niet.       ▲

Samenleven: einde alimentatie?

De beëindiging van de alimentatieplicht brengt voor veel mensen grote gevolgen met zich mee. Voor de alimentatiegerechtigde valt per maand een bepaald bedrag weg, wat gevolgen kan hebben voor het gehele gezin. Het is dan ook niet vreemd dat juist over de beëindiging van de alimentatieplicht veel geschillen ontstaan. Vooral de term ‘samenleven als waren zij gehuwd of als hadden zij een geregistreerd partnerschap’ zorgt voor discussie. De Hoge Raad, ons hoogste rechtscollege, is dan ook voorzichtig met de uitleg van deze begrippen. Iemand woont alleen samen als ware hij of zij gehuwd wanneer de samenwonenden een gemeenschappelijke huishouden voeren, wanneer zij een nauwe relatie hebben die ook duurzaam is en wanneer blijkt dat de samenwonenden elkaar verzorgen. Of aan deze vereisten is voldaan, wordt vaak beoordeeld door een rechter. De rechter zal de criteria restrictief (dus nauw, beperkt) uitleggen. Er zal dus niet snel sprake zijn van ‘samenwonen als waren zij gehuwd’.       ▲

bewijs voor samenleven

Zoals hierboven is aangegeven, is het niet altijd duidelijk vast te stellen wanneer personen met elkaar samenleven. Er moet allereerst sprake zijn van het voeren van een gemeenschappelijke huishouding. Of hiervan sprake is, hangt af van de omstandigheden van het geval. Ook moet sprake zijn van een nauwe relatie tussen de twee partners. Dit betekent dat de partners de nodige affectie voor elkaar hebben. Gemakkelijker gezegd: de personen moeten een affectieve relatie hebben. De nauwe relatie moet hiernaast een duurzame relatie zijn. Het moet dus gaan om een samenleving voor langere tijd, een tijdelijke relatie heeft niet deze strekking. Ook moeten de samenwonenden elkaar verzorgen, er moet sprake zijn van wederzijdse verzorging. Hiervan is bijvoorbeeld sprake als de personen beide bijdragen in de kosten van de huishouding (de normale kosten: voedsel, maar ook andere kosten van de huishouding etc.). Als laatste, eigenlijk belangrijkste criterium is vereist dat de personen samenwonen. De bewijsvoering van alle genoemde criteria is lastig, maar zeker niet onmogelijk.       ▲

alimentatieplichtige

De betaling van alimentatie kan ook worden gewijzigd wanneer de situatie zoals hierboven is geschetst wordt omgedraaid. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat degene die alimentatieplichtig is hertrouwd, een nieuw geregistreerd partnerschap aangaat, of samen gaat wonen. In dat geval ontstaat er ook weer een onderhoudsplicht van de alimentatieplichtige jegens zijn of haar nieuwe partner. Twee korte voorbeelden kunnen duidelijk maken wat er kan veranderen in de alimentatieplicht.       ▲

Voorbeeld 1

Mevrouw A en meneer B zijn gescheiden. Mevrouw A is alimentatieplichtig jegens meneer B. Na enige tijd trouwt mevrouw A met meneer C. Meneer C heeft een aardig inkomen, waardoor het nieuwe gezin op rolletjes loopt. Voor het huwelijk van mevrouw A met meneer C betaalde mevrouw A ‘slechts’ 200 euro per maand aan meneer B. Mevrouw A had niet meer draagkracht (kon niet meer geld betalen/had niet voldoende inkomsten). Nu mevrouw A opnieuw gehuwd is, kan meneer B de rechter verzoeken om opnieuw te kijken naar de alimentatie . Blijkt nu dat de draagkracht van mevrouw A hoger is dan voorheen, dan kan de rechter het bedrag aan alimentatie verhogen.       ▲

Voorbeeld 2

Dezelfde situatie als hiervoor, alleen heeft meneer C nu geen inkomsten. Dit betekent dat mevrouw A nu ‘twee personen’ moet onderhouden, haar ex-partner en haar nieuwe partner. Mevrouw A kan de rechter nu verzoeken om haar alimentatieplicht aan te passen. Zo kan zij aanvoeren dat haar draagkracht in sterke mate is gedaald. De rechter zal beslissen of dit werkelijk het geval is en bekijken of er een verandering noodzakelijk is in de te betalen alimentatie.       ▲

Wat is uw situatie

Zit u in een situatie die een beëindiging of vermindering van alimentatie rechtvaardigt, aarzel dan niet om een advocaat te raadplegen. Advocaten.nl kan u nader adviseren over de vraag of het zin heeft nader bewijs te vinden, of een procedure te voeren om de alimentatiedruk te verminderen. Ingeval er sprake is van samenwonen of een huwelijk eindigt de alimentatieplicht van rechtswege. Beëindigt de alimentatieplichtige direct de betaling, dan zou dit een procedure of een incassomaatregel van de gerechtigde kunnen uitlokken. Daarom doet deze er goed aan om vooraf advies in te winnen over de juridische mogelijkheden.        ▲